Speaking Minds – de resultaten

Bij Speaking Minds is het belangrijk dat jongeren een STEM krijgen in het gemeentelijk armoedebeleid. Daarom werken wij ook nauw samen met gemeenten en veelal roc scholen. We hebben Speaking Minds als eerste uitgevoerd in Utrecht en hierna volgende meer gemeenten, verspreid over het hele land. Hieronder staan de verslagen van de slotbijeenkomsten per gemeenten, waar de jongeren hun resultaten presenteren na 9 weken onderzoek. 

Op maandag 16 april presenteerden een groep jongeren van het ROC van Amsterdam vestiging Amstelland van de studie Juridische Dienstverlening hun adviezen aan de gemeente Aalsmeer. De vraag waarop de jongeren antwoorden moesten zoeken was: Hoe kan de gemeente Aalsmeer jongeren in armoede beter bereiken? En wat hebben deze jongeren nodig? Tien weken lang hebben studenten voor hun keuzevak Onderzoek en Beleid onderzoek gedaan onder organisaties uit het werkveld en lokale Aalsmeerse jongeren om antwoord te vinden op deze vragen.

Bij de slotbijeenkomst was wethouder Ad Verburg aanwezig om de adviezen van de jongeren in ontvangst te nemen. Na de presentatie van de adviezen gaf de wethouder aan hoe belangrijk het is om met de doelgroep in gesprek te gaan bij het schrijven van lokaal beleid. De doelgroep, in dit geval jongeren die sneller te maken hebben met armoede, weet het beste hoe zij te bereiken is en wat ze nodig heeft. Na de reactie van de wethouder zijn lokale beleidsmakers, het jongerenwerk, de voedselbank en de wethouder in gesprek gegaan met de jongeren over hun adviezen.

Een app voor de mobiele telefoon zodat jongeren 24 uur per dag hun vragen over armoede kwijt kunnen bij de gemeente. Speciale bijeenkomsten over armoede bij jongeren voor scholen,sportclubs, en andere organisaties die dagelijks met jongeren te maken hebben. Een goede voorlichtingsvideo, die jongeren voor toegang op de Wifi eerst moeten zien , en ook: een speciaal puntensysteem waarmee jongeren (in armoede) door mee te doen aan activiteiten als Help Je Buurt en workshops, punten kunnen ‘sparen’ voor uitjes en andere zaken.

Dat zijn de aanbevelingen die een groep leerlingen van het ROC Amstelland meegeeft aan de gemeente Aalsmeer om jongeren die met armoede te maken hebben nog beter te kunnen bereiken – en te helpen. De jongeren onderzochten de afgelopen weken in het project Speaking Minds het thema armoede bij jongeren in de gemeente Aalsmeer. Ze gingen onder meer langs bij de Voedselbank en spraken uitvoerig met medewerkers van de gemeente.

In Speaking Minds geven jongeren die in hun omgeving te maken kunnen krijgen met armoede, advies aan de gemeente over waar ze in het dagelijks leven tegenaan lopen. Aalsmeer stelde de jongeren de vraag: ‘Wat hebben jongeren in armoede nodig en hoe kan de gemeente Aalsmeer die jongeren nog beter bereiken?’ Op maandag 16 april presenteerden de jongeren tijdens een slotbijeenkomst hun adviezen aan de gemeente, die ermee aan de slag gaat. De wethouder nam de adviezen in ontvangst.

“Bereik jongeren via een online campagne, met pakkende posters en voorlichting op scholen en sportverenigingen”. Volgens 25 jongeren van het ROC Amstelland is dit hoe de gemeente Amstelveen jongeren in armoede beter kan bereiken. De jongeren hebben zich 10 weken gebogen over de vraag: “wat hebben jongeren in armoede nodig en op welke manier kan de gemeente hun (nog) beter bereiken”. Op woensdag 18 april 2018 presenteerden de jongeren hun adviezen tijdens de slotbijeenkomst van het eerste Speaking Minds traject in de gemeente Amstelveen. Wethouder Veeningen heeft de adviezen in ontvangst genomen.

Ook vrijwilligers van de kledingbank waren aanwezig bij de slotbijeenkomst die tijdens het project zijn langs gekomen. De jongeren zijn zelf, buiten het project om, nog langs geweest om een kijkje te nemen én om zelf kleding in te leveren. Ook heeft een groepje zich bezig gehouden met een advies om de kledingbank aantrekkelijker te maken voor jongeren. Volgens de jongeren zou er meer ‘hippe’ kleding voor jongeren moeten komen, zodat jongeren ook gebruik maken van de kledingbank als zij dat nodig hebben. Daarom zou er volgens de jongeren een inleverpunt voor de kledingbank op scholen moeten komen. Zo wordt de kledingbank ook bekender en is het aantrekkelijker voor jongeren om langs te gaan.

Een ander advies luidt: ‘maak de Amstelveenpas beschikbaar op je telefoon’. De Amstelveenpas is een kortingspas voor allerlei culturele en sociale activiteiten in Aalsmeer en Amstelveen. Volgens de jongeren zou deze op je telefoon beschikbaar moeten worden én mag het aanbod wel aantrekkelijker voor jongeren. “Denk bijvoorbeeld aan het bezoeken van de bioscoop”. Er heerst een taboe op armoede en jongeren willen niet dat iedereen weet wat hun situatie is. Door de pas op de telefoon aan te bieden, hoeft niet iedereen het te zien en weten. Om dezelfde reden vinden jongeren het belangrijk dat zij hun vragen aan de gemeente kunnen stellen via een online chat op de website. De drempel om naar het gemeentehuis te stappen is soms hoog, hierdoor kunnen jongeren sneller aankloppen en eerder hulp vinden als dat nodig is.

Toch vinden jongeren ook dat het taboe doorbroken moet worden. Dit kan door voorlichtingen te geven of door aandacht te vragen over armoede via een campagne.

“Ik heb geleerd dat het belangrijk is om jongeren te helpen in armoede en erover te praten. Niemand hoeft zich hiervoor te schamen. Praat erover!” – jongeren Amstelveen

De gemeente Amstelveen is blij met de mooie adviezen van de jongeren. Volgens een van de beleidsmakers van de gemeente Amstelveen komt het advies over de Amstelveenpas precies op het juiste moment, omdat dit iets is waar ze mee bezig willen. Het advies van de jongeren wordt meegenomen in de ontwikkeling hiervan. Voor de zomer van 2018 zullen de jongeren van de gemeente horen hoe hun adviezen zijn meegenomen in het beleid.

Naast adviezen voor de gemeente, heeft 10 weken Speaking Minds ook veel voor de jongeren opgeleverd. De gemeente weet nu niet alleen hoe zij jongeren beter kunnen bereiken, maar de jongeren geven ook aan beter dat zij beter weten hoe zij de gemeente kunnen bereiken. “Ik heb geleerd dat de gemeente ook luistert naar jongeren”. – jongere Amstelveen.

Op 13 februari 2018 zijn 13 jongeren van het Horizon College Alkmaar gestart met Speaking Minds in samenwerking met de BUCH gemeenten. Tien weken lang zijn deze jongeren bezig geweest met de thema’s armoede, schulden en beleid. Door eigen ervaring, gesprekken met beleidsmakers, een veldbezoek en eigen onderzoek hebben de jongeren een advies uitgebracht aan de BUCH-gemeenten. De adviezen werden gepresenteerd tijdens de slotbijeenkomst op 23 april 2018 waar maar liefst 6 wethouders en in totaal meer dan 50 mensen aanwezig waren; Een daverend succes!

Onderzoeksvragen
De kloof tussen jongeren en de gemeente is vaak groot. Wanneer jongeren met armoede in aanraking komen, wordt door henzelf of ouders niet de stap genomen om aan te kloppen bij de gemeente. Vandaar dat een jongere van de groep terecht opmerkte: “We moeten ervoor zorgen dat de drempel om naar de gemeente toe te stappen een kuil wordt. Op die manier wordt de gemeente pas echt toegankelijk”. Maar hoe doe je dat?

De BUCH-gemeenten hebben de jongeren twee vragen gesteld om te onderzoeken, namelijk:
1. Wat hebben jongeren die te maken hebben met armoede nodig om mee te kunnen doen in de maatschappij?
2. Hoe willen jongeren geïnformeerd worden door de gemeente over hulp als je te maken hebt met armoede?

Adviezen van de jongeren
Een van de adviezen luidde dat het van belang is dat voorlichting over armoede en schuld een langdurige en structurele aanpak verdiend die wordt opgenomen in het curriculum van zowel basisscholen, middelbare scholen als MBO’s en HBO’s en universiteiten. Er moet niet alleen informatie gegeven worden maar bijvoorbeeld ook via spelvorm op de basisschool en ervaringsdeskundigen op de middelbare school. Een ander advies was om jongeren online te benaderen via gesponsorde berichtgeving zodat er meer doelgericht jongeren wordt bereikt. Zo komen berichten met video’s armoede en schuld en verwijzingen naar andere hulpkanalen voorbij op je Instagram tijdlijn.

Reactie wethouder  
Wethouder Jan Mesu van gemeente Bergen gaf na het presenteren van de adviezen een eerste reactie namens de BUCH gemeenten: “We houden geld over van het armoedebeleid, maar waarom geven we dat niet uit? Omdat we geen aanvragen binnen krijgen! Jullie geven een aantal goede tips om ervoor te zorgen dat de budgetten wel gebruikt gaan worden. En om nog meer jongeren in armoede te helpen.”. Daarnaast gaf de wethouder aan dat het ontzettend waardevol is wat de jongeren hebben gedaan omdat beleidsmakers oplossingen bedenken waarvan zij denken dat het goed is voor jongeren in armoede terwijl de gemeente bij de jongeren zelf moet zijn.

Toekomst
Speaking Minds is in de BUCH-gemeenten afgerond met een mooi resultaat en met tevreden beleidsmakers, wethouders én jongeren. De jongeren gaven aan hoezeer zij de inzet en feedback van de wethouders en beleidsmakers waardeerden. Een samenwerking zoals in de BUCH-gemeenten belooft wat voor de toekomst: Vertrouwen in elkaar, welwillendheid om een extra stap te zetten en een eventuele langdurige samenwerking.

TIP: Meer zien over dit traject? Luister naar het persoonlijke verhaal over armoede en schulden van 1 van de deelneemsters uit dit traject Larissa op https://nos.nl/video/2223100-larissa-leefde-in-armoede.html.

Donderdag 30 januari 2018 vond de slotbijeenkomst plaats in Kampen. Een groep jongeren van het Landstede in Zwolle gaf advies aan aan de gemeente Kampen met betrekking tot het armoedebeleid.

Er waren verschillende aanwezigen van de gemeente, de weggeefschuur en fractievoorzitters van diverse partijen. Verder was er gezorgd voor koffie, thee en Kamper slof: een echt Kamper streekproduct. Wethouder Veldhoen was al direct benieuwd in hoeverre het mogelijk zou zijn dat de jongeren betrokken zouden blijven met de uitvoering van de adviezen. Hij noemde de jongeren: “adviseurs van de toekomst”. Vlotte, enthousiaste wethouder, ook volgens de deelnemers.

In totaal hebben 4 jongeren namens de groep de adviezen gepresenteerd. De adviezen waren als volgt:

  • Breng de mogelijkheden die Kampen biedt onder de aandacht bij de jongeren (in armoede).
  • Vernieuw de Meedoenbon in de vorm van een pas en zorg voor meer punten om de bon op te halen en te besteden.
  • Cursussen en bijeenkomsten aanbieden/organiseren om te leren omgaan met geld en te budgetteren.
  • Maak een Facebookpagina aan die gericht is op jongeren.

Na de presentatie reageerde Wethouder Veldhoen erg enthousiast op de adviezen. “Laat 1 ding duidelijk zijn, dat het ons voornemen is datgene wat jullie hebben gepresenteerd, dat wij gaan overnemen. Want jullie hebben het onderzoek gedaan, jullie zijn de onderzoekers van de toekomst. Jullie bewegen in kringen dat je hoort van armoede, misschien leef je er zelf wel in. De adviezen willen wij graag zo goed mogelijk overnemen, want het is en blijft voor ons een zoektocht om de doelgroep te bereiken.”

Vervolgens werd er verder gepraat over de adviezen en werd er al direct gekeken hoe de adviezen zouden kunnen worden opgepakt. Vrijwilligers van de weggeefschuur gaven bijvoorbeeld aan betrokken te kunnen worden bij het advies om voorlichting te geven op scholen. Verder vroeg een van de beleidsmakers aan de jongeren om hun advies op papier, zodat hij direct naar de afdeling communicatie kon gaan om het advies ‘Maak een Facebookpagina aan die gericht is op jongeren’ uit te werken. De gemeente gaf heel duidelijk aan dat zij graag zouden zien dat de jongeren, ook na de succesvolle slotbijeenkomst, nog betrokken zouden blijven bij de verdere uitwerking van hun adviezen. Hier reageerde alle partijen enthousiast op: wordt vervolgd dus!

Op donderdag 8 februari 2018 vond de slotbijeenkomst plaats voor de Kempengemeenten. Dit is een verzamelgemeente van 5 gemeenten: Bergeijk, Eersel, Bladel, Oirschot en Reusel-De Mierden. De hoofdvragen van de Kempengemeenten waren: Hoe kunnen de gemeenten jongeren die te maken hebben met armoede beter bereiken en de drempel naar het vragen van hulp voor jongeren verlagen?

“Noem armoede gewoon armoede!” gaven de jongeren van het Summa College Eindhoven aan tijdens hun slotbijeenkomst aan de Kempengemeenten. “Want dat is wat het is en alleen door het te benoemen kunnen we het taboe op armoede in Nederland doorbreken.”

De jongeren van het Summa College in Eindhoven hebben 10 weken lang onderzoek gedaan en hun adviezen gepresenteerd. Zij hebben als studierichting maatschappelijke zorg of sociaal-maatschappelijke dienstverlening. Er waren in totaal 3 wethouders aanwezig om de adviezen van de jongeren aan te horen. Ook de directeur van ISD de Kempen en stichting Leergeld waren aanwezig bij de slotpresentatie. De jongeren lieten aan het begin een video zien, waarin zij armoede uitbeeldden. Hierna begonnen zij met hun presentatie over de adviezen. Moustapha, één van de leerlingen had van te voren goede hoop. “Ik hoop dat ze ons serieus nemen, maar doordat deze slotbijeenkomst plaatsvindt komt het wel serieus over. De adviezen zijn haalbaar en ik hoop dat de gemeente er iets mee gaat doen.”

De groep vond het met name belangrijk om het taboe op armoede te doorbreken, omdat ook zij merken dat er onder jongeren niet over geldproblemen en armoede gesproken wordt. Casper van Hoek, wethouder gemeente Oirschot vertelde dat de schaamte voor armoede van toepassing is bij elke leeftijdsgroep. Daarnaast willen de jongeren dat er op scholen meer informatie gegeven wordt en met name over: ‘Hoe ga je met je financiën om?’ Door middel van off­line en online informeren, een informatiepunt van de gemeente op scholen en een ervaringsdeskundige die voorlichting geeft zou het taboe op armoede doorbroken moeten worden en de drempel naar het zoeken van hulp verlagen.

“We hebben onderzoek onder 50 jongeren gedaan binnen de gemeenten die vallen onder de Kempengemeenten. Maar, vrijwel niemand van de jongeren wist dat je bij de gemeente terecht kon als je te maken hebt met armoede.”

Na de presentatie gaven de wethouders een eerste reactie. “Super knap dat jullie met elkaar in gesprek gaan. Wij willen jullie zeker vaker betrekken om te polsen dat wat wij bedenken, ook goed is. Graag zou ik na deze bijeenkomst direct een klankbordgroep op willen richten om de lijnen kort te houden,” aldus Stef Luijten, gemeente Bergeijk.

Stichting Leergeld was ook goed vertegenwoordigd om naar de adviezen van de jongeren te luisteren.  Zij namen ook een moment om hen om advies te vragen. Zij vroegen zich o.a. af of je het wel over woord armoede moet hebben als je jongeren wil bereiken. Het signaal van de groep was duidelijk: “je moet geen ander woord dan armoede bedenken, dan creëer je alsnog het taboe. Hoe je het ook noemt, het is er toch. Het woord armoede geeft goed aan waar het om gaat en is niet stigmatiserend.”

Na de presentatie was er een adviezenmarkt, waarbij de jongeren nog eens hun persoonlijke adviezen extra toelichten. Het gaf de wethouders en Stichting Leergeld de kans om 1 op 1 met de hen in gesprek te gaan.

Na de presentatie was er een adviezenmarkt, waarbij de jongeren nog eens hun adviezen extra konden toelichten en hierover in gesprek konden gaan met de aanwezigen. De wethouders gaven nogmaals aan graag een klankboard groep op te richten, waarbij jongeren aangehaakt blijven met de gemeente. Een groot deel van de groep was hier enthousiast over. Binnen drie maanden is er een terugkoppelingsbijeenkomst, waarin de Kempengemeenten zullen laten weten wat zij met de adviezen hebben gedaan.

Hoe kan de gemeente Venlo het taboe van armoede onder jongeren doorbreken en de drempel naar het vragen van hulp verlagen? Dit waren de vragen die centraal stonden in het eerste Speaking Minds traject van de gemeente Venlo in samenwerking met de Gildeopleidingen. Een groep van 30 leerlingen is tien weken lang bezig geweest om onderzoek te doen naar deze actuele beleidsvraag om vervolgens een uitgebreid advies uit te brengen aan de gemeente Venlo. Zij hebben voor dit onderzoek andere jongeren geïnterviewd en zijn in gesprek gegaan met Humanitas Noord-Limburg, een organisatie die werkt met gezinnen die te maken hebben met armoede.

Donderdag 9 november 2017 nam wethouder Aldewereld de adviezen van de jongeren in ontvangst. In hun presentatie vertelden de jongeren dat ze merken dat er opmerkelijk weinig over armoede gesproken wordt. Jongeren zijn slecht geïnformeerd over armoede, geldproblemen en hulp bij armoede. Daarom is het belangrijk dat er meer informatie over het onderwerp gegeven gaat worden.

Ook gaf de groep aan dat het voor jongeren lastig is om om hulp te vragen als zij geldproblemen hebben. Arm zijn is niet iets waar je gemakkelijk voor uitkomt. Hulp zou online toegankelijk gemaakt moeten worden en er moet de mogelijkheid gegeven worden om anoniem om hulp te kunnen vragen. Daarnaast is het voor jongeren erg lastig om langs te gaan bij een kledingbank of voedselbank. Door het grote taboe wat er op armoede rust willen jongeren niet gezien worden op plekken die aantonen dat ze arm zijn. Het zou makkelijker voor jongeren zijn om kleding of voedsel ook online te kunnen bestellen.

Er waren veel mensen bij de slotbijeenkomst aanwezig. Naast de wethouder waren er ook verschillende beleidsmedewerkers, medewerkers van Humanitas, het Jeugdsportfonds, en docenten en de opleidingsmanager van de Gildeopleidingen aanwezig. Zij hebben na de mooie presentatie nog enige tijd met de groep leerlingen gesproken over hun adviezen. Wethouder Aldewereld gaf aan dat hij erg blij was met de adviezen en het werk dat zij in deze tien weken verricht hadden. De groep werd ook uitgenodigd om een dagje met de wethouder mee te lopen zodat ze kunnen zien wat er allemaal gebeurd op het gemeentehuis van Venlo. Inmiddels hebben verschillende leerlingen een rondleiding gekregen van de wethouder en te horen gekregen hoe zijn werkdag ongeveer eruit ziet.

De slotbijeenkomst vond plaats op het Gemeentehuis van Almelo. Via Speaking Minds werden de gemeente Almelo en de jongeren van de opleiding Medewerker facilitaire dienstverlening van ROC van Twente aan elkaar gekoppeld. Tijdens tien wekelijkse bijeenkomsten, begeleid door medewerkers van Speaking Minds, hebben de studenten zich verdiept in het armoedebeleid, de impact van armoede en mening van jongeren die ermee te maken hebben.

De slotbijeenkomst vond 8 november ’17 plaats. Tijdens de slotbijeenkomst van het project Speaking Minds presenteerden de jongeren hun adviezen over gemeentelijk armoedebeleid aan de beleidsmakers en wethouder Cornelissen.

Marit, deelnemer Speaking Minds – “Het project heeft mij een steuntje in de rug gegeven, ik had ook te maken met armoede en ik vond dat heel moeilijk om over te praten. En nu we dit hebben, is het veel beter geworden. Nu hoor ik er ook bij en ben ik niet meer apart.”

De slotbijeenkomst werd afgetrapt met een korte presentatie waarin de studenten hun adviezen presenteerden. Er ontstond direct een dialoog tussen de studenten en wethouder Cornelissen, die zeer onder de indruk was van hun adviezen en openheid. De komende maanden gaat de gemeente Almelo aan de slag met de adviezen en bekijkt wat haalbaar en realistisch is. Dat koppelen zij terug aan de studenten tijdens een vervolgbijeenkomst in het voorjaar van 2018

 “Als er ergens veel jongeren in armoede opgroeien, dan is het wel in de laagste niveaus van het MBO. Het gaat dus over hun en dat is toch de bedoeling van Speaking Mind; mee kunnen praten en beslissen,” aldus Saskia van der Kolk, docente ROC Twente.

In het kort de adviezen:

  • Geef voorlichting over geld en laat jongeren weten waar zij recht op hebben.
  • Laat jongeren zich gehoord voelen (bijv. door participatiebijeenkomsten te organiseren).
  • Open een winkel waar je je eigen voedselpakket kan samenstellen voor weinig geld.
  • Werk organiseren: ondersteun bedrijven om meer jongeren aan te nemen.
  • Zorg dat jongeren kunnen sporten, denk ook aan sportkleding.
  • Gebruik social media en flyers om jongeren te informeren over de weg uit armoede.
 “We zijn nog niet van elkaar af. Ik hoop dat we met elkaar gaan zorgen voor oplossingen, die iedereen gelijkwaardig mee laat doen. En dat is volgens mij waar we met elkaar aan moeten werken,” aldus wethouder Cornelissen.

Woensdag 17 januari was het dan eindelijk zover. De jongeren van het Wiringherlant hadden hun slotbijeenkomst en mochten hun adviezen presenteren aan Mary van Gent, de wethouder Sociaal Domein van de gemeente Hollands Kroon. Deze slotbijeenkomst was extra speciaal omdat het project voor het eerst in samenwerking met VMBO’ers is uitgevoerd in plaats van mbo’ers. De groep had dit schooljaar voor het vak Maatschappijleer 2 gekozen en mochten daarvoor in de plaats meedoen met Speaking Minds om jongeren in armoede in hun gemeente te helpen en meer te leren over de praktijk van gemeente en beleid.

De beleidsmedewerkers hadden aan de groep gevraagd op welke manier de gemeente meer jongeren die in armoede leven kan bereiken om ervoor te zorgen dat er nog meer gebruik gemaakt wordt van de middelen die de gemeente voor gezinnen in armoede heeft. De groep heeft voor hun onderzoek onder andere gesproken met jongerenwerkers van ‘LINK’ en leeftijdsgenoten geïnterviewd. Zij kwamen tot de conclusie dat de gemeente jongeren nog beter moet informeren over wat armoede is. Door middel van het uitroepen van een ‘armoedeweek’ kunnen er op scholen een week lang gastlessen gegeven worden en andere evenementen georganiseerd worden om meer aandacht te geven aan armoede bij jongeren. Daarnaast zouden gratis sportevents georganiseerd moeten worden om zoveel mogelijk jongeren te kunnen bereiken. Informeer jongeren via aansprekende posters op school, in bushokjes, supermarkten en sportclubs (plekken waar jongeren van nature veel te vinden zijn) en zorg voor een whatsapplijn of chatfunctie zodat jongeren ten alle tijden hun vragen kunnen stellen aan de gemeente. En wat ook niet vergeten mag worden: vraag jongeren niet of ze arm zijn, maar vraag of ze vaak te weinig geld of andere geldproblemen hebben. Want wanneer ben je arm?

De wethouder en beleidsmedewerkers hebben de adviezen enthousiast ontvangen. Mary van Gent heeft nog enige tijd met de groep gesproken en was erg benieuwd wat de jongeren er van vonden om op deze manier met beleid en de gemeente bezig te zijn. De jongeren gaven aan dat ze veel geleerd hadden en dat het leuker was dan ‘normale les’. Het project zorgt ervoor dat er meer en makkelijker over armoede gesproken wordt tussen de jongeren en hun vrienden.

Met deze ervaring zal Speaking Minds het project op meer vmbo’s gaan uitvoeren omdat ook op deze scholen een belangrijke groep jongeren is die nog (bijna) niet meepraten en meedenken (meepraat en meedenkt moet het zijn) over het gemeentelijk beleid. Daarnaast is het voor jongeren een mooie manier om meer te leren over de gemeente en het maken van beleid. En wie weet er nou beter wat goed voor hen is dan de doelgroep zelf!

Tip: bekijk hier de aanbevelingen aan de gemeente Hollands Kroon.

Kerkrade was samen met Heerlen het laatste traject voor de zomer 2017. Ook hier hebben de jongeren 10 weken lang nagedacht over het gemeentelijk armoedebeleid. Er deden in totaal 19 jongeren van het Arcus College mee met het project.

De vraag van de gemeente Kerkrade was als volgt:

  1. Waar gaan jongeren die te maken hebben met armoede naartoe  voor hulp?
  2. Wat hebben jongeren die te maken hebben met armoede nodig

29 juni 2017 vond de slotbijeenkomst op het Arcus College plaats, waarbij de jongeren met gericht advies naar de gemeente kwamen. Wethouder Jo Schlangen en Wethouder Huub Wiermans waren aanwezig om de adviezen in ontvangst te nemen.

  • Maak armoede bekend. Geef workshops op scholen en maak armoede bespreekbaar. Jongeren krijgen zo al genoeg informatie, mochten ze dit later nodig hebben. Zo kunnen jongeren dan sneller hulp krijgen. Zet ervaringsdeskundigen in om workshops te geven.
  • Bied een luisterend oor. Een telefoonnummer van de gemeente Kerkrade waar jongeren anoniem naar toe kunnen bellen of appen met hun hulpvraag. Aan de andere kant van de telefoon is er een ervaringsdeskundige of maatschappelijk werker, die de jongeren kan helpen en advies kan geven. Zo voelen de jongeren zich gehoord.
  • Laat de jongeren iets betekenen in de gemeente. Geef jongeren de kans om hun stem te laten horen via een jongerenraad. Jongeren kunnen met de gemeente meedenken en meedoen. Het is belangrijk dat jongeren die zelf ervaring hebben met armoede ook in de jongerenraad zitten. Zorg voor interessante bijeenkomsten, op een snel te bereiken plek, en betrek jongeren via scholen en projecten (zoals Speaking Minds jongeren).
  • Reik de jongeren hulp aan. Geef jongeren steun en laat hen weten waar ze naar toe kunnen voor hulp via social media, posters en flyers. Zorg voor een duidelijke site en gebruik facebook, daar bereik je veel jongeren mee. Zorg dat de posters en flyers overal worden verspreid, maar vooral op scholen. De jongerenraad kan hier ook voor worden ingezet.

Na de slotbijeenkomst en het presenteren van de adviezen van de gemeente, kregen de jongeren van projectgroep Kerkrade allemaal een bioscoopbon als bedankje voor hun deelname.

Deelnemer Speaking Minds Kerkrade – “Ik heb best veel geleerd over armoede en het herkennen ervan en zelfs iemand advies kunnen geven.  Daarnaast heb ik geleerd dat er toch best veel armoede is in Nederland.”

Hieronder zie je een video van de slotbijeenkomst, gemaakt door de gemeente Kerkrade.

De groep in Heerlen onderzocht waar jongeren in Heerlen met geldproblemen tegenaan lopen en wat de gemeente hieraan kan verbeteren. Om dit te onderzoeken hebben ze o.a. een bezoek gebracht aan de Kledingbank en aan Buurthulp in Heerlen. 

De gemeente Heerlen heeft twee vragen aan de jongeren voorgelegd:

  1. Waar gaan jongeren die te maken hebben met armoede naartoe  voor hulp?
  2. Wat hebben jongeren die te maken hebben met armoede nodig?

De aanbevelingen die hieruit voort zijn gekomen zijn:

Een centraal punt op internet

  • Website
  • Chatfunctie
  • Whatsapp-hulplijn
  • Coach
  • Inlooppunt

Maak zowel offline als online een centraal punt waar jongeren naartoe kunnen voor hulp

  • Praat erover!
  • Gratis huiswerkbegeleiding
  • Zet deskundigen in
  • Organiseer activiteiten

Larissa, deelnemer Speaking Minds Heerlen – “Ik voelde me erg serieus genomen. Het was fijn dat de wethouder ook persoonlijke ervaringen met ons wilde delen. Daardoor voelde ik me nog meer serieus genomen. En we hebben na de zomer een vervolgafspraak om te horen wat er met ons advies gebeurd is. Dat is ook fijn!”

Peter van Zutpen, wethouder Armoedebeleid – “In Heerlen hebben we veel voorzieningen rondom armoede voor kinderen, maar we willen natuurlijk ook de jongeren zelf bereiken en uit hun onderzoek blijkt toch ook dat nog veel te doen hebben.”

De jongeren hebben ook nog nagedacht over de juiste promotie om meerdere jongeren te bereiken. Ze hebben onderstaande poster ontworpen, waarmee je jongeren op een leuke manier naar een buurthuis trekt.

10 weken lang is een grote groep jongeren van het ROC Leeuwenborgh bezig geweest met het onderwerp armoede in gemeente Maastricht. Zij hebben onderzocht wat jongeren die te maken hebben met armoede nodig hebben. De adviezen hebben zij donderdag 30 november gepresenteerd aan de gemeente.

De jongeren presenteren hun adviezen in de oude raadzaal van Maastricht aan de gemeente. De wethouder Willems is aanwezig, maar ook “het hogere bestuur” zoals hij zelf zegt, namelijk de gemeenteraad. Het eerste advies wat de jongeren presenteren is: maak armoede bekend. Het idee van de jongeren is om een evenement te organiseren waar reclame wordt gemaakt over armoede en over waar je terecht kan.

“Gebruik daarvoor T-shirts, want jongeren letten op elkaars kleding!” (deelnemer). Wethouder Willems reageert positief op dit advies: “Een evenement is een heel goed idee, we zouden kunnen kijken of we informatie over armoede kunnen onderbrengen bij al bestaande evenementen. Dat gaat we zeker onderzoeken.” Naast wethouder Willems, reageert raadslid Jan Hoen positief: “Ik kom al sinds 1970 in deze raadszaal, we hebben het veel over armoede gehad. Maar zo’n heldere presentatie over armoede met zulke voorbeelden kan ik me niet herinneren. Mensen kijken naar elkaars kleding, dus kun je T-shirts gebruiken om een boodschap over te brengen. Heel simpel, en eigenlijk heel logisch.” Ook over de andere adviezen zijn de wethouder en raadsleden enthousiast. “Bespreekbaar maken op school is een terechte suggesties,” aldus wethouder Willems.

De jongeren hebben zeker het idee dat de gemeente iets met hun adviezen gaat doen. De wethouder geeft aan het eind van de slotbijeenkomst aan dat er T-shirts/hoodies gaan komen, waar de jongeren hun tekening/gedichten op mogen zetten. “Zij mogen het zelf weten wat erop komt!” Daarnaast komt een van de adviezen, ontwikkel een app, precies op het juiste moment: “We zijn al aan het werken aan een app, maar een aantal van de mogelijkheden die deze jongeren naar voren brengen, zijn heel goed. Die kunnen we zeker in de app uitvoeren.” Aldus wethouder Willems.

“Wat ik meeneem van het project is dat geld niet alles is, dat maakt je niet gelukkig.” – Deelnemer Speaking Minds.

In Lingewaard kunnen kinderen die uit arme gezinnen komen voor €300 p.p. shoppen via de webshop www.meedoeninlingewaard.nl. Er zijn in de Gemeente Lingewaard ongeveer 300 kinderen die in armoede leven en de gemeente wil graag deze kinderen bereiken.

De jongeren van het Astrum College uit Lingewaard hebben dus onderzoek gedaan naar wat kinderen en jongeren nodig hebben, om zo tot een goed advies te komen.

De aanbevelingen voor de website meedoeninlingewaard.nl zijn:

  • Zorg dat er voldoende aanbod is voor jongeren om schoolspullen te kopen via de webshop, zoals een laptop, schooltas of fiets. Bied een standaard schoolpakket aan.
  • Informeer ouders via email dat school begint en biedt hen het schoolpakket aan
  • Zorg voor een breed aanbod aan sport
  • Zorg ervoor dat gezinnen ook kunnen kiezen uit een uitje
  • Zorg dat jongeren kaarten kunnen kopen voor een evenement of festival
  • Vrijwilligers kunnen via de webshop hun diensten aanbieden.

Daarnaast hebben de jongeren ook nog nagedacht over het promoten van de website: 

  • Plak posters van de webshop in bushokjes en in de bus zelf.
  • Maak reclame en informeer jongeren via social media.

Het overkoepelende advies / statement van de jongeren was: doe wat je zegt en zeg wat je doet. Nadat zij deze met z’n allen hadden uitgesproken, kwam de wethouder aan het woord. Hij was erg blij met de adviezen voor de webshop en vertelde daarnaast ook dat hij het helemaal eens was met de leus: doe wat je zegt en zeg wat je doet.

“Ik denk dat wij dé schikte mensen zijn om het te onderzoeken en om advies te geven. Je moet wel weten wat jij moet doen om uit de schulden te komen. Daarnaast voel ik nu meer dan ooit dat het belangrijk is dat ik mijn stem laat horen,” – Adel, deelnemer Speaking Minds.

Tien weken lang hebben de jongeren zich verdiept in armoede. Door eigen ervaring en door samen de straat op te gaan om andere jongeren in armoede te interviewen. Tijdens de slotbijeenkomst van 22 mei ’17 waren o.a. wethouder Struijvenberg en beleidsmedewerkers aanwezig om de adviezen van de jongeren aan te nemen.

De vraag vanuit de gemeente Rotterdam aan de jongeren:

  • Waar gaan jongeren met vragen over schulden nu naartoe voor hulp?
  • Wat kan de gemeente Rotterdam doen om de jongeren (nog) beter informeren?

“Ik heb vier maanden zonder geld gezeten en werd van het kastje naar de muur gestuurd, hierdoor kan ik wel vanuit mijn eigen ervaring advies geven aan de gemeente,” Patricia.

Ook Jetta Klijnsma, staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid was aanwezig bij de slotbijeenkomst en benoemde dat deze jongeren een cadeau zijn voor de gemeente Rotterdam en dat zij de adviezen zeer waardevol vindt en meeneemt naar de Koninigin, erevoorzitter van Platform Wijzer in geldzaken. Het grootste advies en thema luidde: doorbreek de stilte

Het advies van de jongeren:

  • Werk samen! Samen sta je sterker. Door informative te verspreiden via scholen, buurthuizen en de jongeren zelf, wordt je bereik nog groter.
  • Online en offline informatie over schulden en schuldhulpverlening. Het is belangrijk dat jongeren zowel online als offline informatie kunnen vinden over schulden. Zorg dat jongeren toegang hebben tot een mooie visuele informatiefolder waarop informatie staat over schulden en waar ze terecht kunnen voor hulp. Promoot op de folder de website voor meer informatie online.
  • Persoonlijk contact op afstand. 24/7. Zorg dat hulp bereikbaar is 24/7. Jongeren moeten ten alle tijden hun vragen kunnen stellen via de chat of app. Dit maakt het makkelijker om hulp te vragen.
  • Bereik jongeren via social media. Social media is de manier om jongeren te bereiken en informatie te verschaffen. Promoot de website via facebook, snapchat en instagram. Maak gebruik van jongeren om de boodschap te delen. Zo verspreid de boodschap nog sneller.
  • Vertel de boodschap verder! Door middel van gastlessen en informatiebijeenkomsten kunnen jongeren meer te horen krijgen over schulden en schuldhulpverlening. Behandel gelijk de folder klassikaal zodat jongeren weten wat erin staat.

Terugkoppeling van de gemeente Rotterdam 

De gemeente is erg blij met de adviezen en gaat ermee aan de slag. In september komen zij terug bij de jongeren om terug te koppelen wat zij met de adviezen gedaan hebben.

“Wat we vandaag hebben gezien is dat de bekendheid van de voorzieningen die er al zijn voor jongeren in armoede ontzettend belangrijk is. En daar kunnen we zeker wat aan doen,” aldus Wethouder Struijvenberg. 

“Het was een geweldig traject en heel leuk om te zien hoe deze jongeren vanuit een negatieve houding zo ontzettend positief en krachtig ontwikkelden en echt heel constructief meedachten,” Judith Andries – Senior beleidsadviseur Armoede.

Na de presentaties zijn de jongeren met o.a. de beleidsmedewerkers van de gemeente en de directeur van de Kredietbank in gesprek gegaan over hun adviezen.

“Het is fijn dat gemeenten iets met ons advies doen, wij zijn immers de toekomst,” aldus Gulperi 
Diezelfde middag schoof Jetta Klijnsma aan bij een debat van Dit is de Dag op Radio 1 en vertelde o.a. haar ervaringen over de slotbijeenkomst in Rotterdam.

TIP: bekijk hieronder de video van de slotbijeenkomst in Rotterdam

De gemeente Utrecht heeft als eerste meegedaan aan Speaking Minds. Studenten van het ROC Midden Nederland hebben op verzoek van de gemeente twee keer een advies uitgebracht: over de U-(kortings)pas en over de schuldhulpverlening. Beide keren heeft de gemeente de adviezen meegenomen in de verdere ontwikkeling van haar armoedebeleid.

De eerste vraag waar de gemeente mee worstelde, was hoe de nieuwe U-pas eruit zou moeten zien, zowel voor wat betreft de vorm als de inhoud?

Het advies van de jongeren was helder:

  • Richt de activiteiten meer op jongeren, dus bijvoorbeeld ook bioscoopbezoek, shoppen en eten & drinken met korting aanbieden.
  • Maak de website overzichtelijker en moderner.
  • Zorg voor een betere promotie van de U-pas, bijvoorbeeld door voorlichting op scholen.
  • Ontwerp een U-app met feedback knop. Dat maakt de U-pas meer gebruiksvriendelijk.
  • Koppel terug wat er met onze aanbevelingen is gedaan.

“De gemeente vroeg ons na te denken hoe we de U-pas aantrekkelijker konden maken voor jongeren. Er zijn wel wat activiteiten voor jongeren, zoals gratis sporten, maar daar wordt weinig gebruik van gemaakt. Niet zo gek, want de website is waardeloos, echt vet saai met van die standaard stockfotos van lachende mensen. Ook is het moeilijk om activiteiten te vinden. Daarom hebben wij voorgesteld om de site te moderniseren en een app te maken die weinig ruimte inneemt op je telefoon.” – Hans

De tweede vraag die op tafel kwam, was waar jongeren naartoe gaan als ze problemen hebben met schulden? En wat hebben jongeren met schulden nodig?
De jongeren kwamen met een -onieuw- helder advies over hoe de gemeente haar schuldhulpverlening beter kan laten aansluiten bij jongeren:

  • Meer voorlichting geven op middelbare scholen om jongeren geldwijzer te maken en schulden te voorkomen.
  • Onderwerp bespreekbaarder maken onder jongeren, bijvoorbeeld door gebruik te maken van sociale media en buurtvaders.
  • Leeftijdsgenoten als ervaringsdeskundigen inzetten om de kloof tussen hulpverleners en jongeren te verkleinen en de drempel voor jongeren om hulp of advies te vragen te verlagen.
  • Zorg voor een schuldhulplijn waar jonge ervaringsdeskundigen andere jongeren via telefoon of whatsapp advies geven over geldproblemen.
  • Koppel terug wat er met onze aanbevelingen is gedaan.

“Tijdens ons onderzoek bleek dat je als jongere met schulden van het kastje naar de muur wordt gestuurd. Je krijgt wat linkjes en dat is het. En als je belt word je telkens doorverbonden. De afstand tussen jongeren en hulpverleners is heel groot. Jongeren voelen zich onbegrepen. Daarom hebben wij de gemeente voorgesteld een schuldhulplijn te beginnen.” – Sabina

TIP: bekijk hier het verslag van de slotbijeenkomst in Utrecht 

TIP: bekijk hier de uitgebreide aanbevelingen aan de gemeente Utrecht.