Melvin – Het hele gezin hielp mee en elke euro die binnenkwam werd bijgelegd

Melvin komt uit een gezin waar ze het niet breed hadden. Zijn moeder zorgde alleen voor het huishouden én inkomen. Nadat zij door lichamelijke klachten arbeidsongeschikt werd, besloten alle vijf kinderen een handje te helpen. Inclusief Melvin, die een krantenwijk had en hier-en-daar wat bijkluste om zijn moeder financieel te  ondersteunen. Als Melvin begin september 2017 begint aan het project Speaking Minds heeft hij al heel wat ervaring met armoede.

Melvin (21) heeft in 2017 met andere jongeren van zijn opleiding meegedaan aan het project Speaking Minds en is sindsdien ambassadeur van het project. Hij zit op het ROC van Twente in Almelo en volgt de studie ‘Medewerker facilitaire dienstverlening’. Met zijn groep heeft hij advies gegeven aan de gemeente Almelo.

Terug naar het begin…

Op 8 november 2017 vond de slotbijeenkomst van Speaking Minds plaats, waarin een groep jongeren hun adviezen presenteerden aan de gemeente Almelo. In deze groep zaten een aantal ervaringsdeskundigen, waaronder Melvin. Tien maanden later is hij trotse ambassadeur van Speaking Minds en heeft hij heel wat andere jongeren en volwassenen kunnen inspireren en helpen met zijn verhaal en ervaringen. Hij heeft gesproken op diverse congressen, bij lokale gemeenten én bij het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Wat waren jouw verwachtingen van Speaking Minds?

“In het begin dacht ik: wat doen we hier eigenlijk? Veel mensen hebben inderdaad met armoede te maken, maar daar hoeven we toch geen uitleg over? Maar dan ga je tijdens het project met studenten en andere ervaringsdeskundigen in gesprek en ontdek je dat armoede nog veel breder is. Ik wist blijkbaar ook heel veel dingen nog niet, zoals het (gemeentelijk) beleid hierover.”

“Hoe ik tegen de gemeente aankeek? Mijn visie was: ze helpen ons toch niet, we zijn jongeren dus ze nemen ons waarschijnlijk niet serieus. Maar, na een aantal gesprekken kwamen we erachter dat de gemeente ons wél wil helpen. Alleen de stap vanuit jongeren naar de gemeente toe – en andersom – is lastig. Bij de derde bijeenkomst van het project sloten beleidsmakers van de gemeente aan en gingen we met hen in gesprek. Toen merkte ik direct dat ik werd gehoord en dat ze ons wel serieus namen.”

Wat betekent armoede voor jou?

“Armoede betekent voor mij dat je niet op een sport kan gaan, geen fatsoenlijke kleding aan hebt of geen leuke dingen kan ondernemen. Daarnaast kun je wel weer zeggen: als je elke dag brood op de plank hebt, heb je het ‘goed.’ Ik heb zelf ook te maken gehad met armoede binnen mijn gezin. Mijn moeder werd op jonge leeftijd werkeloos, omdat ze lichamelijke klachten had waardoor ze werd afgekeurd. Mijn vader was al een tijdje uit beeld en daarom moest mijn moeder alles alleen doen. Het hele gezin hielp toen mee door bijbaantjes te nemen en elke euro die binnenkwam werd ingelegd. Dat was alleen onvoldoende om alle gaten te dichten.”

Hielp jij ook mee? Want je zat ook nog op school…

“Ik had zelf een krantenwijk als bijbaan en ik kluste af en toe bij mensen thuis. Dan kreeg ik een paar euro in mijn hand gedrukt en dat legde ik dan thuis in. Ik legde niet alles van mijn krantenwijk in, want mijn moeder wilde ook dat ik wat voor mijzelf hield. Het was ook niet dat het moest, maar ik wilde graag meehelpen. Mijn moeder was er namelijk ook altijd voor mij; alles wat zij had gaf zij aan ons en ik wilde iets terug doen. Dat deed ik ook door haar met kleine dingen te helpen. Als ik bijvoorbeeld iets voor het eten moest halen in de winkel, betaalde ik dat van mijn eigen geld. Dat wilde ik graag. We zijn een hecht gezin en iedereen wilde helpen.”

Woon jij nu nog thuis?

“Ik woon nu bij Stichting Humanitas Onderdak, een instantie waar jongeren terecht kunnen die om wat voor reden dan ook niet meer thuis kunnen wonen. Ik woon daar op mijzelf met een huisgenoot. In het verleden zijn er wat dingen misgegaan, waardoor we het huis zijn kwijtgeraakt en op straat terecht kwamen. Toen ging ik zwerven bij familie en vrienden en uiteindelijk kwam ik terecht bij een daklozenopvang voor jongeren. Nu woon ik dus eigenlijk op mijzelf met begeleiding waar ik zelf om kan vragen. Als ik iets nodig heb, staat er altijd iemand van Stichting Humanitas klaar. Mijn moeder heeft sinds lange tijd een vriend en is heel gelukkig. Daarnaast is zij niet iemand die stil zit. Ondanks dat ze  afgekeurd is om te werken, is zij altijd bezig met van alles en nog wat.”

“Ik ben bij Humanitas terecht gekomen, doordat ik eerst in contact kwam met het Thuislozen Team Twente. Doordat ik destijds niet bij familie en vrienden kon blijven, was dit een hele goede optie. Ik betaal wel huur, maar geen groot bedrag. Het is heel goed te doen voor een student die weinig heeft. Begeleiding zit bij de huurprijs in.”

Waar krijg jij hulp bij vanuit Humanitas?

“Ik krijg begeleiding bij dat wat ik nodig heb: als ik een brief niet snap, app ik een foto van de brief naar iemand van Humanitas die mij dan helpt. Als ik naar instanties moet, gaat er iemand met mij mee en ik krijg ook hulp als ik met instanties moet bellen. Humanitas is een stichting die wordt aangestuurd vanuit de gemeente, dus ik vind dat wel goed geregeld in Almelo.”

Dit gebeurde allemaal voordat Speaking Minds plaatsvond. Vond je dat er bij de gemeente Almelo nog iets voor jongeren ontbrak?

“Ja! Eén advies is mij altijd bijgebleven: laat jongeren zich gehoord voelen, laat hen meepraten en luister naar hun mening. Dat kan soms van groot belang zijn. Kijk daarnaast ook achter de deur bij gezinnen. Vanuit mijn ervaringen in het verleden heb ik dit advies gegeven. Ik ben namelijk niet altijd genoeg gehoord toen ik dat wel nodig had.”

Dit is best een abstract advies, heb jij het idee dat de gemeente Almelo hier iets mee heeft gedaan?

“Ja, ik heb wel het idee dat zij daar iets mee hebben gedaan. Ik zit nog steeds in een WhatsApp groep met drie mensen van de gemeente en als ik vragen heb kan ik hen altijd appen of bellen. Andersom zijn wij ook bereikbaar als zij vragen hebben aan ons. Daarnaast heeft de gemeente hele concrete adviezen opgepakt die zijn gegeven door andere jongeren. Ze hebben al onze adviezen serieus genomen, dat voelde fijn.”

Wat heb jij persoonlijk aan Speaking Minds gehad?

“Ik ben van mijzelf best gesloten en praten vond ik moeilijk, maar binnen het project moest je wel praten en toen merkte ik dat ik dit eigenlijk wel kon. Ook werd ik steeds meer open over bepaalde situaties van vroeger. Ik heb echt leren communiceren met anderen. Ik ben door Speaking Minds enorm gegroeid. Op school durf ik nu ook te presenteren zonder angst en mijn verslagen lever ik zonder moeite of heel veel stress in. Alles gaat nu met veel meer zelfvertrouwen.”

Heeft Speaking Minds jullie klas veranderd?

“Ja, we zijn hechter geworden. Lang niet iedereen wist de thuissituatie van elkaar en daar hebben we echt over kunnen en durven praten tijdens Speaking Minds. We zijn als groep veel opener naar elkaar toe geworden. We weten van elkaar wat we hebben meegemaakt en nu kunnen we elkaar ook beter helpen.”

Kun jij andere jongeren nu beter helpen die te maken hebben met armoede en schulden?

“Jazeker! Ik merk dat ik mensen hele praktische adviezen kan geven wanneer ik met hen aan het praten ben. Dat komt ook door mijn persoonlijke ervaringen en door Speaking Minds. Die ervaringen neem ik altijd mee in de adviezen die ik mensen geef.”

Hoe belangrijk is het voor jou om je mening te geven?

“Ik vind het heel belangrijk om vanuit mijn eigen ervaring te vertellen. Jongeren die te maken hebben met armoede of schulden laten zich te weinig horen. Vaak schamen ze zich hiervoor en durven zij hier niet over te praten. Ik denk dat 80% van de jongeren zich hier stil over houdt. Als ik diegene ben die wél het taboe kan doorbreken en hierover durf te praten, dan doe ik dat graag.”

“Ik zou jongeren én volwassenen die te maken hebben met armoede en schulden willen oproepen om zich meer te uiten en om met vrienden en familie te praten. Dat helpt echt. Dan kunnen we met z’n allen het taboe doorbreken.”