Hoe komt Speaking Minds in contact met jongeren en zijn dit altijd ervaringsdeskundigen? Zijn er al concrete resultaten wat het gemeenten heeft opgeleverd? Kan Speaking Minds ook worden ingezet op verschillende terreinen? Middels deze Q&A geven wij antwoord op de meest gestelde vragen over het project Speaking Minds*.
1. In welke gemeenten is Speaking Minds actief?
In totaal zijn er op dit moment 19 gemeenten geweest die hebben meegedaan aan Speaking Minds traject. Letterlijk in het hele land heeft Speaking Minds gedraaid. Enkele voorbeelden zijn de gemeenten van Almelo, Utrecht, Venlo, Heerlen, Emmen, Rotterdam, Lingewaard en BUCH. Daarnaast zijn er een aantal trajecten lopend zoals bijvoorbeeld de gemeente Rheden en Oldambt.
2. Zijn de jongeren die meedoen aan Speaking Minds altijd ervaringsdeskundigen?
Nee, de jongeren die meedoen aan Speaking Minds zijn niet altijd ervaringsdeskundigen. Bij het ontstaan van Speaking Minds was het idee om enkel met jonge ervaringsdeskundigen aan de slag te gaan. Maar hoe ga je een groep jongeren bij elkaar krijgen die allen in armoede leven of hebben geleefd? Wat worden de criteria die je hanteert? Tijdens de pilots op het ROC in Utrecht werd duidelijk dat het een goede combinatie is om jongeren die in armoede leven met jongeren die niet in armoede leven bij elkaar te hebben. Op deze manier kunnen er vooroordelen over armoede worden weggenomen bij jongeren die niet in armoede leven en kunnen de jongeren die wel in armoede leven of hebben geleefd hun ervaringen inzetten om hun advies te geven aan de gemeente. Door de gemengde groepen wordt armoede bespreekbaar gemaakt voor een groter aantal jongeren dan alleen de ervaringsdeskundige jongeren.
3. Moet er altijd een vraag vanuit de gemeente zijn of geeft Speaking Minds ook ongevraagd advies?
In principe formuleert de gemeente voorafgaand aan een Speaking Minds traject een korte, bondige en actuele beleidsvraag. De jongeren gaan 10 weken lang aan de slag met deze vraag. Deze vraag wordt door de jongeren opgesplitst in thema’s die zij bij deze vraag vinden passen. Deze deelthema’s vormen uiteindelijk de basis van het advies. Gedurende het traject gaan jongeren meerdere keren in gesprek met de beleidsmakers en geven zij soms al advies voordat de slotbijeenkomst plaats vindt waarin de adviezen worden gegeven. Door het traject weten de jongeren en beleidsmakers elkaar ook beter te bereiken. Speaking Minds heeft daarnaast een ambassadeursgroep die gevraagd en ongevraagd advies geeft. Een mooi voorbeeld is het voorbeeld van Michelle, een van de ambassadeurs uit Kerkrade. Zij heeft na Speaking Minds in haar gemeente ongevraagd advies gegeven over jong ouderschap en zelf een groep opgericht voor jonge moeders in de gemeente Kerkrade. In dit interview vertelt zij haar ervaring met het adviseren van de gemeente: “Nicolle (van de gemeente Kerkrade) vond het direct heel belangrijk dat we echt iets op gingen pakken voor jongeren. Daarnaast luisterde ze naar alle ideeën die ik nog meer had én maakt ze deze ook mogelijk.”
4. Jullie werken met jongerenambassadeurs, wat houdt dit in?
Wij werken op dit moment met een groep van 15 actieve jongerenambassadeurs. Deze ambassadeurs hebben allemaal een Speaking Minds traject doorlopen en zijn zelf gemotiveerd om zich blijvend in te zetten voor de armoede-en schuldenproblematiek onder jongeren in Nederland. Vaak zijn deze ambassadeurs ook lokaal in hun gemeente actief waar zij advies aan hebben gegeven en denken mee met de uitwerking van bepaalde adviezen. Onze jongerenambassadeurs worden ook op nationaal niveau ingezet. Zo zijn zij in gesprek gegaan met de Kinderombudsman, waren ze gespreksleiders bij de gesprekstafels voor het advies aan het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid én hebben zij middels een taartenactie landelijke aandacht gevraagd voor dit onderwerp door alle gemeenten op te roepen om armoede-en schuldenproblematiek mee te nemen in het beleid.
5. Is dit 10 weken project onderdeel van een vak op school?
Speaking Minds wordt op verschillende manieren aangeboden op scholen. Speaking Minds sluit aan bij de landelijke burgerschapsdoelstelling en bij het curriculum van het mbo, daarom is het vaak een onderdeel van de opleiding van jongeren. Het wordt ingezet binnen vakken zoals studieloopbaanbegeleiding, sociale vaardigheidstraining (SOVA) en burgerschap, of aangeboden als een keuzeproject. In de BUCH-gemeenten konden jongeren bijvoorbeeld in het derde jaar van hun studie aan het traject meedoen in ruil voor een vrijstelling voor de politiek-juridische dimensie van het vak burgerschap in het derde jaar. Speaking Minds sluit daarnaast ook aan bij het curriculum van het vmbo, waar het project in de vorm van een projectweek wordt uitgevoerd. Het 10-wekelijkse project wordt dan in een week uitgevoerd en is onderdeel van het leerjaar.
6. Worden er ook andere organisaties zoals bijvoorbeeld kerken betrokken bij de aanpak van armoede?
Op dit moment worden er geen kerken betrokken bij Speaking Minds. Echter, de methode van Speaking Minds is zo opgesteld dat er per gemeente gekeken kan worden welke organisaties en partijen actief zijn om armoede in de gemeente tegen te gaan. Elk Speaking Minds is er namelijk een veldbezoek waarbij erlangs wordt gegaan in de praktijk. Dit kan bijvoorbeeld de voedselbank of de kredietbank zijn. Wanneer er in een gemeenten ook kerken actief zijn, kan er een veldbezoek naar de kerk worden georganiseerd. Speaking Minds is dus toepasbaar op maat en aan de behoeftes van de desbetreffende gemeente.
7. Zijn er al concrete resultaten? Of blijft het alleen bij meedenken?
De gemeenten gaan daadwerkelijk aan de slag gaan met de adviezen, maar dat kost tijd. Een voorbeeld van een resultaat hiervan is een website die in ontwikkeling is bij de gemeente Roermond. Bij verschillende gemeenten adviseerde jongeren op het belang van een goede online informatievoorziening voor jongeren. In de gemeente Roermond adviseerden jongeren een website met duidelijke informatie voor jongeren. De gemeente is op dit moment bezig om deze website te ontwikkelen, samen met andere gemeenten. In Lingewaard adviseerde de jongeren om het aanbod van de webshop ‘Meedoenin Lingewaard’ uit te breiden met bijvoorbeeld schoolspullen, een breder aanbod van sporten, kaartjes voor evenementen, en ook diensten die door vrijwilligers worden aangeboden. Deze adviezen zijn meegenomen in plannen voor volgende jaren. Een ander resultaat is dat de gemeente meer kijkt naar persoonlijke aanvragen.
8. Wat is een voorbeeld van een resultaat dat Speaking Minds heeft opgeleverd?
Er zijn meerdere resultaten te onderscheiden tijdens en na Speaking Minds: beleidsmakers en jongeren weten elkaar tijdens en na Speaking Minds beter te bereiken, er komt een structurele dialoog tot stand tussen jongeren en de gemeente, de gemeente krijgt adviezen waar zij mee aan de slag kunnen, jongeren ontwikkelen zich op persoonlijk vlak en het gemeentelijk beleid sluit beter aan bij wat jongeren nodig hebben.
Voor beleidsmakers is een belangrijk resultaat dat zij ‘direct in contact komen met de doelgroep en in een heel heldere structuur tot concrete resultaten komen’. Een resultaat voor een van onze jongeren is: “Ik ben van mijzelf best gesloten en praten vond ik moeilijk, maar binnen het project moest je wel praten en toen merkte ik dat ik dit eigenlijk wel kon. Ook werd ik steeds meer open over bepaalde situaties van vroeger. Ik heb echt leren communiceren met anderen. Op school durf ik nu ook te presenteren zonder angst, of lever ik zonder moeite of heel veel stress een verslag in. Alles gaat nu met veel meer zelfvertrouwen.” (Melvin uit Almelo).
Een ander voorbeeld van een resultaat is de structurele dialoog tussen jongeren en de gemeente Almelo. De jongerenambassadeurs uit Almelo kregen bijvoorbeeld ruimte voor inspraak in de Gemeenteraad van Almelo over het armoedebeleid voor jeugd. Daarnaast zijn ze zijn uitgenodigd om door te praten over hun gegeven advies bij het Armoedepact in Almelo. Ook zijn de jongeren uitgenodigd door de lokale Gemeentelijke Jongerenraad.
Daarnaast gaat de gemeente daadwerkelijk aan de slag met de adviezen. In de gemeente Aalsmeer is er bijvoorbeeld geld beschikbaar gesteld om de uitvoerbaarheid van de adviezen te onderzoeken en om vervolgens de adviezen van de jongeren uit te gaan voeren. Alle adviezen van de jongeren worden (indien uitvoerbaar) meegenomen in de vervolgplannen van de gemeente.
9. Willen jullie misschien ook bredere adviezen? Op verschillende terreinen?
Wij willen dat beleid beter aansluit bij wat jongeren nodig hebben en dat jongeren hierin mee kunnen doen en beslissen. Op dit moment ligt de focus van Speaking Minds op jongeren in armoede en schulden, omdat deze groep niet of nauwelijks meepraat bij de vorming van beleid dat hen aangaat. Maar Speaking Minds kan uiteindelijk ook voor andere thema’s ingezet worden. Naast deze onderwerpen zijn er nog vele andere thema’s waarvoor het belangrijk is dat jongeren meedenken en praten. Dat kan dus ook beleid zijn rondom bijvoorbeeld gezondheid of veilig opgroeien. Om ervoor te zorgen dat dit op betekenisvolle wijze gebeurt, is het wel belangrijk dat de methode telkens goed wordt afgestemd op het desbetreffende beleidsterrein. De BUCH-gemeenten gaan als eerste een Speaking Minds traject uitvoeren op een ander terrein: gezondheid.
10. Wat hopen jullie met Speaking Minds te bereiken?
Wij willen dat in iedere gemeente jongeren mee doen en mee beslissen bij het vormen van lokaal beleid dat henzelf en hun leeftijdgenoten aangaat zodat het beleid inclusiever en effectiever is. Als jongeren daadwerkelijk invloed hebben op het beleid, sluit het namelijk beter aan bij wat zij nodig hebben. Het doel van Speaking Minds is dan ook om jongeren een stem te geven bij de vorming van beleid en om een brug te slaan tussen jongeren en beleidsmakers, zodat zij elkaar telkens weten te vinden. Daarnaast willen wij dat de jongeren die meedoen aan Speaking Minds kennis en vaardigheden opdoen, zodat zij weten op welke manier zij mee kunnen blijven doen en beslissen bij het vormen van beleid dat henzelf aangaat.
*Heeft u een vraag over Speaking Minds? Laat dan een reactie achter onder dit bericht en wij beantwoorden deze vraag zo snel mogelijk.
